ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Derek de Solla प्रिसे (1ον)

ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Derek de Solla Price

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Με ευγνωμοσύνη αναγνωρίζω το κίνητρο και τη βοήθεια που προσφέρθηκε από τελειόφοιτους φοιτητές στα σεμινάρια μου Yale University, τη δουλειά και την αφοσίωση της βοηθού μου στην έρευνα Joy Day, και τον αφοσιωμένο φιλολογικό έλεγχο του καλού μου φίλου David Klein. Θέλω, επίσης να ευχαριστήσω τον Asger Aaboe για τα πολύ όμορφα διαγράμματα. Επιπλέον, είμαι υποχρεωμένος στην υπηρεσία τύπου του Yale University για την άδεια να αναπαραχθούν αριθμητικά στοιχεία από το “ Επιστήμη από την εποχή της Βαβυλώνας “ (Science since Babylon), το οποίο δημοσίευσα μαζί τους το 1962, στην McGraw - Hill BOOK Company για άδεια να αναπαραχθούν διαγράμματα στην ανάπτυξη των επιταχυντών από τoν M.S Livingstone και τον J.P Blewett, Μοριακοί Επιταχυντές ( Particle Accelerators ) στην Addison-Wesley Publishing Company για τα διαγράμματα και την ανάπτυξη των πόλεων από τον G.K Zipf, Ανθρώπινη Συμπεριφορά και η αρχή της Μικρότερης Προσπάθειας ( Human Behavior and the Principle of the Least Effort) και η υπηρεσία του τύπου του Cambridge University για την άδεια να χρησιμοποιηθεί η προσαρμογή ενός σχεδίου του D’ Archy W Thompson , Ανάπτυξη και Μορφή ( Growth and Form).

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ
3

1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
10

2. O GALTON ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΣ
37

3. ΑΟΡΑΤΑ ΚΟΛΛΕΓΙΑ ΚΑΙ Η ΑΡΙΣΤΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
60

4. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ
81

ΟΙ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΤΟΥ GEORGE B. PEGRAM

Η επιστήμη παίζει τόσο σημαντικό ρόλο στο σύγχρονο κόσμο που οι ευκαιρίες για αντιπροσωπευτικές εκτιμήσεις της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην επιστήμη και των άλλων πλευρών της κοινωνίας θα πρέπει να καλλιεργηθούν. Γι αυτό το σκοπό οι Trustees of Associated Universities, Inc., καθιέρωσαν την ετησία σειρά διαλέξεων George B. Pegram στο Βrookhaven National Laboratory. Κάθε σειρά διαλέξεων παραδίνεται σε μια περιόδου περίπου 2 εβδομάδων κατά τη διάρκεια της ο ομιλητής διαμένει στο εργαστήριο. Η ρύθμιση αυτή εξασφαλίζει σε αυτόν πολλές ευκαιρίες για επίσημες γνωριμίες με το προσωπικό καθώς και μια περίοδο ελευθερίας από τα αλλά καθήκοντα.

Η σειρά διαλέξεων ονομάστηκε προς τιμήν του George Braxton Pegram (1877-1958) ένας από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες της πυρηνικής εποχής . Ήταν καθηγητής της φυσικής , κοσμήτωρ και αντιπρόεδρος του πανεπιστημίου της Κολούμπια. Συνέβαλλε αποφασιστικά στο να μπορέσει να αντιληφθεί η κυβέρνηση τις δυνατότητες της πυρηνικής ενέργειας για την άμυνα της πατρίδας . Το 1946 ήταν επικεφαλής της Initiatory University Group που πρότειναν να γίνει ένα περιφερειακό κέντρο για έρευνα της πυρηνικής επιστήμης στην περιοχή της Νέας Υόρκης, έτσι έπαιξε ρόλο κλειδί στην ίδρυση των Associated Universities .Inc και την ίδρυση του Brookhaven εθνικού εργαστηρίου . Πήρε πολλά βραβεία και τιμητικούς επαίνους, το τελευταίο από αυτά ήταν το χρυσό μετάλλιο του Karl Taylor Compton για τη διακεκριμένη υπηρεσία του στη φυσική. Το καθαρό μυαλό του George Pegram και οι φιλικοί του τρόποι θα θυμούνται για καιρό από εκείνους που τον γνώρισαν. Η σειρά αυτή προς τιμή του θεμελιώθηκε για να προάγει την πεποίθηση ότι τα αποτελέσματα της επιστήμης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υπηρετήσουν τις ανάγκες της ανθρωπότητας.

Οι προηγούμενες Pegram διαλέξεις έχουν ξεχωρίσει επιστήμονες που από την ποικιλία των απόψεων τους, εξετάστηκε η σύγκρουση της επιστήμης και των επιστημόνων στην κοινωνία . Ο καθηγητής Derek J de Solla Price του Yale University ο τέταρτος ομιλητής στη σειρά, είναι πασίγνωστος ιστορικός της επιστήμης, υπό μια έννοια ,διάλεξε να εξετάσει την άλλη όψη του νομίσματος. Οι διαλέξεις του 19-29 Ιουνίου του 1962, είχαν σχέσεις με την κοινωνιολογία της ίδιας της επιστήμης. Εφαρμόζοντας επιστημονικές μεθόδους σε μια έρευνα για την ταχεία ανάπτυξη της επιστήμης, τον μεταβαλλόμενων ρόλο των επιστημονικών δημοσιευμάτων και για την εξέλιξη των επιστημονικών οργανισμών ο Dr.Price παρουσίασε μια συναρπαστική ανάλυση των προβλημάτων που συγκεντρώνονταν στις ζωές των σημερινών επιστημόνων . Το διπλό του υπόβαθρο σαν φυσικός και ιστορικός τον κατέστησε μοναδικά ικανό για το καθήκον που ανέθεσε στον εαυτό του.

Η επιτροπή των διαλέξεων Pegram:

GEORGE B COLLINS

HERBERT J KOUTS

IRVING J POLK

HENRY QUASTLER

JAMES S ROBERTSON

GERHART FRIEDLANDER , Chairman



ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι διαλέξεις Pegram υποτίθεται ότι μιλάνε για την επιστήμη και τη θέση της στην κοινωνία. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να το κάνεις αυτό , θα ήταν είτε να μιλάς για εκλαϊκευμένη επιστήμη ή να υιοθετήσει ένα από τα διαφορά στυλ ανθρωπιστικών συζητήσεων για τις αντιδράσεις ανάμεσα στους ανθρώπους και την επιστήμη. Οι προηγούμενοι ομιλητές αυτής της σειρά έχουν εκθέσει το περιεχόμενο της επιστήμης του διαστήματος και έκαναν διαδρομές στην φιλοσοφία και την ιστορία της επιστήμης . Αν και επαγγελματικά η ανησυχία μου είναι με την ιστορία της επιστήμης. ΄Έχω ένα συγκεκριμένο προϊστορικό παρελθόν σαν φυσικός και αυτό με έχει οδήγησε να αντιμετωπίζω αυτές τις διαλέξεις με ένα εξαιρετικό τρόπο.

Ο σκοπός μου δεν είναι συζήτηση των περιεχομένων της επιστήμης ή ακόμη μια ανθρωπιστική ανάλυση των σχέσεων τους. Μάλλον, θέλω να ξεκαθαρίσω αυτές τις περισσότερες συνηθισμένες προσεγγίσεις με το να χειρίζομαι ξεχωριστά όλες τις επιστημονικές αναλύσεις που θα μπορούσαν να γίνουν από την επιστήμη. Γιατί να μην στρέψουμε τα εργαλεία της επιστήμης στην ίδια την επιστήμη; Γιατί να μην μετράμε και να γενικεύουμε, να κάνουμε υποθέσεις και να αντλούμε συμπεράσματα;

Στις διαλέξεις που απορρέουν από ένα τόσο εκτεταμένο ατομικό ίδρυμα στο Βrookhaven, θα ήταν περιττό να εξηγήσουμε πως η επιστήμη έχει γίνει ένα κρίσιμο και πολύ ακριβό μέρος της ανθρωπινής δραστηριότητας. Κατά την διάρκεια της ανάπτυξης σε αυτή την κατάσταση, η επιστήμη έχει αποκτήσει πολύ οργάνωση και διαχείριση. Αυτά έχουν εξελιχθεί ως επί το πλείστον πάνω σε μια εντελώς εμπειρική βάση. Τον περισσότερο χρόνο, ανησυχώ ότι υπάρχει ανεπαρκής ανθρωπιστική εκτίμηση της κατάστασης. Σε αυτές τις διαλέξεις, θα ανησυχούσα, ότι δεν ήμασταν επιστημονικά επαρκείς για την ανάλυση ενός ολοκλήρου συνόλου τάξεων που θα μπορούσε να διερευνηθεί σε βάθος πριν ξεκινήσουμε να ασχολούμαστε ανθρωπιστικά με εκείνες της αντικανονικότητας που συμβαίνουν επειδή οι άνθρωποι είναι άνθρωποι και όχι μηχανές.

Η προσέγγιση μου θα είναι να ασχοληθώ στατιστικά με ένα όχι τόσο μαθηματικό τρόπο, με γενικά προβλήματα του σχήματος και του μεγέθους της επιστήμης και θεμελιώδεις κανόνες που αφορούν την ανάπτυξη και την συμπεριφορά της επιστήμης στο μέγεθός της. Δηλαδή, δεν θα συζητήσω κανένα μέρος από τις λεπτομέρειες των επιστημονικών ανακαλύψεων, την χρησιμότητα τους και τις αμοιβαίες σχέσεις τους. Ακόμη δε θα συζητήσω για ειδικούς επιστήμονες. Μάλλον θεωρώντας την επιστήμη σαν μια οντότητα που μπορεί να μετρηθεί, θα επιχειρήσω να αναπτύξω ένα λογισμό για επιστημονικό εργατικό δυναμικό, φιλολογία, ταλέντο, ιδιοφυία, και ανάλωση, σε μια εθνική και σε μια διεθνή κλίμακα. Από ένα τέτοιο λογισμό, ευχόμαστε να αναλύσουμε ότι θα ήταν στοιχειώδη νέο στην παρούσα εποχή της Μεγάλης Επιστήμης, διαφοροποιώντας το από την προηγούμενη κατάσταση της Μικρής Επιστήμης.

Η μέθοδος που θα χρησιμοποιηθεί είναι παρόμοια με αυτή της θερμοδυναμικής στην οποία συζητιέται η συμπεριφορά ενός αέριου κάτω από ποικίλες συνθήκες της θερμοκρασίας και της πίεσης. Κάποιος δε καθορίζει τη ματιά κάποιου σε ένα συγκεκριμένο μόριο που ονομάζεται GEORGE, και ταξιδεύει με μια συγκεκριμένη ταχύτητα και υπήρχε σε ένα συγκεκριμένο μέρος σε μια δοσμένη στιγμή, κάποιος εξετάζοντας μόνο ένα μέσο όρο της τελικής συγκέντρωσης στην οποία μερικά μόρια είναι γρηγορότερα από τα αλλά, στα οποία αραιώνουν τυχαία και μετακινούνται σε διαφορές κατευθύνσεις. Επί τη βάση τέτοιων απρόσωπων μέσων όρων, χρήσιμα πράγματα μπορούν να ειπωθούν σχετικά με την συμπεριφορά του αεριού* σα μια ολότητα και με αυτό το τρόπο που θέλω να συζητήσω την ανάλυση της επιστήμης σα μια ολότητα.

Σχετικά με αυτή τη μεταφορά, μια πρώτη διάλεξη ασχολείται με τον όγκο της επιστήμης, η δεύτερη με τη διασπορά των ταχυτήτων των μορίων, η τρίτη με τον τρόπο με τον οποίο τα μόρια αλληλεπιδρούν το ένα με το άλλο και τετάρτη στο να απορρέουν πολιτικές και κοινωνικές ιδιότητες από αυτό το αέριο.

Derek J. De Solla Price
New Haven
November, 1962

*Κάποιος πρέπει να φέρει στο μυαλό του ότι το “gas”(αέριο) προέρχεται από το Ελληνικό Κhaos έναν τελείως γενικό όρο για το chaos.

Πόσο μεγάλος είσαι, μικρό;
Γιατί, δεν ξέρεις,
Είσαι μόνο τόσο μεγάλος
Και υπάρχει ακόμα χώρος για να μεγαλώσεις.

(Nursery Ρhyme)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Κατά την διάρκεια μιας συνεδρίασης στην οποία ένας αριθμός πολύ καλών φυσικών παραβρέθηκε για να δώσουν από πρώτο χέρι εξηγήσεις για τις κοσμοϊστορικές ανακαλύψεις τους, ο πρόεδρος άρχισε τα πρακτικά του με το σχόλιο: “Σήμερα είμαστε προνομιούχοι να καθόμαστε δίπλα - δίπλα με τους γίγαντες στον οποίων τους ωμούς στεκόμαστε” Αυτό, με λίγα λόγια εξηγεί την ιδιαίτερη αμεσότητα της επιστήμης, την αναγνώριση που υπάρχει, μια τόσο μεγάλη σχέση σε οτιδήποτε επιστημονικό που έχει ποτέ συμβεί, συμβαίνει τώρα μέσα σε ότι θυμάται ο άνθρωπος. Να το θέσουμε αλλιώς χρησιμοποιώντας οποίο λογικό ορισμό ενός επιστήμονα, μπορούμε να πούμε ότι το 80 με 90% όλων των επιστημόνων που έζησαν ποτέ, είναι ζωντανοί τώρα. Εναλλακτικά, οποιοσδήποτε νέος επιστήμονας, αρχίζοντας τώρα και ξαναφέρνοντας στο νου του, κοιτάζοντας πίσω στο τέλος της καριέρας του, σε μια φυσιολογική μέγιστη διάρκεια ζωής, θα ανακαλύψει ότι το 80 με 90% της όλης επιστημονικής του δουλείας , επιτεύχθηκε στο τέλος της περιόδου που θα είχε πραγματοποιηθεί μπροστά στα μάτια του, και μόνο το 10 με 20% θα προπορευόταν της πείρας του.

Ένα χαρακτηριστικό της επιστήμης τόσο δυνατό και θεμελιώδες είναι αυτή η αμεσότητα, που κάποιος βρίσκει στη ρίζα πολλών στάσεων που υιοθετούνται από επιστήμονες και μη ειδικούς με την μοντέρνα επιστήμη. Αυτό είναι ότι κάνει την επιστήμη να φαίνεται βασικά μοντέρνα και σύγχρονη. Σαν ιστορικός της επιστήμης, βρίσκω τον εαυτό μου κάνοντας ετησία μάχη για να δικαιολογήσει και να κρατήσει την συνήθεια να ξοδεύει περισσότερο από μισό από το χρόνο τους στη περίοδο πριν τον Νεύτωνα, αντιθέτως κάθε σύγχρονος επιστήμονας στο χώρο ξέρει ότι αυτό που πραγματικά μετρά είναι η επιστήμη από τον Αϊνστάιν.

Διότι η επιστήμη που έχουμε τώρα, τόσο άφθονα ξεπέρνα όλα όσα έχουν προηγηθεί, έχουμε φανερά μπει σε μια νέα εποχή που έχει σαρωθεί καθαρά από όλα εκτός από τις βασικές παραδόσεις των παλιών. Όχι μόνο, είναι οι εκδηλώσεις του μοντέρνου επιστημονικού υλικού τόσο μεγάλης σημασίας, που έχουν πολύ εύστοχα συγκριθεί με τις πυραμίδες της Αιγύπτου και του μεγάλου καθεδρικού της Μεσαιωνικής Ευρώπης, αλλά τα εθνικά έξοδα του εργατικού δυναμικού και τα χρήματα σε αυτό έχουν ξαφνικά κάνει την επιστήμη ένα σημαντικό τμήμα στην εθνική μας οικονομία. Η μεγάλη κλίμακα του χαρακτήρα της μοντέρνας επιστήμης, νέα και διαπρεπή και παντοδύναμη, είναι τόσο φανερό ότι ο ευτυχής όρος “Μεγάλη Επιστήμη “ έχει πλαστεί για να την περιγράψει. Η Μεγάλη επιστήμη είναι τόσο νέα που πολλοί από μας μπορούν να θυμηθούν τις αρχές της. Η Μεγάλη επιστήμη είναι τόσο μεγάλη που πολλοί από μας άρχισαν να ανησυχούν για τον καθαρό όγκο του τέρατος που δημιουργήσαμε. Η Μεγάλη Επιστήμη είναι τόσο διαφορετική από την συνηθισμένη κατάσταση των υποθέσεων, που μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω, ίσως νοσταλγικά, στην Μικρή Επιστήμη που ήταν κάποτε ο τρόπος της ζωής μας.

Αν είμαστε για να καταλάβουμε πως να ζήσουμε και να δουλέψουμε στην εποχή που προσφάτως χαράζεται είναι ξεκάθαρα απαραίτητο να εκτιμήσουμε την φύση της μετάβασης από την Μικρή Επιστήμη στη Μεγάλη Επιστήμη. Είναι πολύ εύκολο να δραματοποιήσει κανείς την αλλαγή και να δει τις διαφορές με ασυλλόγιστη αφέλεια. Αλλά πόσο αλήθεια υπάρχει στην εικόνα της Μικρής επιστήμης σαν ένα μοναχικό μακρυμάλλη μεγαλοφυή που μουχλιάζει σε μία σοφίτα ή ένα υπόγειο εργαστήρι, περιφρονημένος από την κοινωνία σαν ένας αντικομφορμιστής που υπάρχει σε μια κατάσταση κοντά στη φτώχεια, που παρακινείται από τη φλόγα που καίγεται μέσα σ’ αυτόν; Και τι γνώμη έχετε για την αντίστοιχη εικόνα της μεγάλης επιστήμης; Έχει τιμηθεί στην Ουάσινγκτον, περιζήτητος από όλα τα ερευνητικά σωματεία του Boston Ring Road, μέρος μιας διανοούμενης αδελφότητας, κριτές του πολιτικού καθώς και του τεχνολογικού πεπρωμένου. Κι η βάση της αλλαγής - ήταν μία άμεση δημόσια αντίδραση για την πρώτη ατομική έκρηξη και τα πρώτα εθνικά πλήγματα των στρατιωτικών πυραύλων και δορυφόρων; Μήπως όλα αυτά συνέβηκαν πολύ γρήγορα με ιστορικές ρίζες όχι βαθύτερες στο πέρασμα του χρόνου από το πρόγραμμα του Μανχάταν, από το ακρωτήρι Κανάβεραλ, την ανακάλυψη της πενικιλίνης, την εφεύρεση του ραντάρ και των ηλεκτρονικών υπολογιστών;

Νομίζω κάποιος μπορεί να δώσει ένα κατηγορηματικό ΟΧΙ σε απάντηση για όλες αυτές τις ερωτήσεις. Οι εικόνες έχουν τόσο απλοϊκά συλληφθεί, και η μετάβαση από τη μικρή επιστήμη στη μεγάλη επιστήμη ήταν λιγότερη δραματική και περισσότερο βαθμιαία από ότι φαίνεται στην αρχή. Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο ότι η μικρή επιστήμη περιείχε πολλά στοιχεία μεγαλοπρέπειας. Και, διπλωμένη μακριά σε μερικές ακαδημαϊκές γωνιές, η μοντέρνα μεγάλη επιστήμη πιθανόν να περιέχει επιχειρήσεις με λίγα κεφάλαια από άγνωστους πρωτοπόρους που άρχισαν σειρές από έρευνές και αυτό θα είναι αποφασιστικού ενδιαφέροντος από το 1975. Είναι η γενναία εξαίρεση περισσότερο από το ρόλο που το κλειδί των αποφασιστικών ανακαλύψεων αναγγέλλεται στη γέννηση των σημαντικών εργασιών που έγιναν από σημαντικούς ανθρώπους.

Ιστορικά υπήρχαν πολυάριθμες μεγάλες εθνικές προσπάθειες: τα μεγάλα αστεροσκοπεία του Ulugh Beg στη Samarkand τον 15ο αιώνα του Tycho Brahe στο νησί του Hven τον 16ο αιώνα, και του Jai singh στην Ινδία το 17ο αιώνα, καθένα από αυτά απορρόφησε αισθητά μεγάλο μέρος των διαθέσιμων πόρων των εθνών τους. Σαν διεθνείς προσπάθειες, υπήρχε η γιγαντιαία αποστολή του 18ου αιώνα να παρατηρήσουν τις διελεύσεις της Αφροδίτης. Και, σαν μεγάλης κλίμακας μηχανικός εξοπλισμός, υπήρχαν τα τεράστια ηλεκτρολογικά μηχανήματα που παράχθηκαν ιδιαιτέρως στην Ολλανδία το 18ο αιώνα, μηχανές που για την εποχή τους φαινόταν να απλώνουν την ανθρώπινη επιστημονική μηχανική στην τελειότερη ικανότητα και έδινε τη δύναμη στον άνθρωπο να παράγει τις πιο ακραίες φυσικές δυνάμεις του σύμπαντος συναγωνίζοντας την αστραπή και ίσως προσφέροντας πληροφορίες για τη φύση της ύλης της ίδιας της ζωής. Κατά ένα τρόπο τα όνειρά μας για μοντέρνους επιταχυντές ωχριούν στη σύγκριση.

Αλλά ας μην αποσπαστούμε από την ιστορία. Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί δεν είναι τόσο η προσφορά των αντιπαραδειγμάτων που δείχνουν ότι η μικρή επιστήμη ήταν κάποτε μεγάλη και η μεγάλη επιστήμη μικρή, αλλά περισσότερο μία εκδήλωση που με τόση αλλαγή που έχει συμβεί έχει γίνει σημαντικά βαθμιαία. Για να πλησιάσουμε σε αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε την ανάλυση την επιστήμης με το να πάρουμε μέτρα και σε αυτή την περίπτωση είναι ακόμα πιο δύσκολο από ότι συνήθως να κάνεις τέτοιους καθορισμούς και να ανακαλύψεις τι σημαίνουν.

Η αφετηρία μας θα είναι η εμπειρική στατιστική απόδειξη σχεδιασμένη από πολλούς αριθμητικούς δείκτες από ποικίλα πεδία και πλευρές της επιστήμης. Όλα αυτά δείχνουν με εντυπωσιακή συνέπεια και τακτικότητα που αν κάποιο αισθητά μεγάλο τμήμα της επιστήμης θα μπορούσε να μετρηθεί με οποιοδήποτε λογικό τρόπο, ο κανονικός τρόπος ανάπτυξης είναι εκθετικός. Αυτό για να πεις ότι η επιστήμη μεγαλώνει με σύνθετο ενδιαφέρον πολλαπλασιαζόμενη από μερικά καθορισμένα ποσά σε ίσες χρονικές περιόδους . Μαθηματικά, ο νόμος της εκθετικής ανάπτυξης ακολουθεί την απλή προϋπόθεση που σε κάθε ώρα η αναλογία της ανάπτυξης είναι ανάλογη με το μέγεθος του πληθυσμού ή το συνολικό μέγεθος που έχει ήδη επιτευχθεί - όσο μεγαλύτερο είναι ένα πράγμα τόσο γρηγορότερα αναπτύσσεται. Υπό αυτή την άποψη συμφωνεί με τον κοινό φυσικό νόμο της ανάπτυξης που διέπει τον αριθμό των ανθρώπινων όντων στο πληθυσμό του κόσμου ή μιας συγκεκριμένης χώρας, το νούμερο των μυγών φρούτων που μεγαλώνουν σε μία αποικία στο μπουκάλι, ή το νούμερο των χιλιομέτρων του σιδηρόδρομου που χτίστηκε στην πρώτη βιομηχανική επανάσταση.

Μπορεί με την πρώτη να φαίνεται σα να ιδρύθηκε ένας τόσο εμπειρικός τρόπος ανάπτυξης, για την επιστήμη δεν ήταν ούτε απροσδόκητος ούτε σημαντικός. Ο νόμος έχει ωστόσο μερικά αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά και από αυτά ένα νούμερο δυνατών συμπερασμάτων θα μπορούσε να σχεδιαστεί. Βέβαια είναι τόσο ανυπολόγιστης σημασίας που δεν έχώ δισταγμό στο να το προτείνω σαν το θεμελιώδη νόμο κάθε ανάλυσης της επιστήμης.

Το πιο εκπληκτικό και σημαντικό χαρακτηριστικό είναι ότι αντίθετα από τα περισσότερα κομμάτια των ταιριαστών καμπύλων , ο εμπειρικός νόμος αληθεύει με υψηλή ακρίβεια πάνω στις μακριές χρονικές περιόδους. Ακόμη με μία κάπως προσεκτική και χωρίς κριτική επιλογή του δείκτη που παίρνεται σαν μέτρο, κάποιος έχει μικρό πρόβλημα στο να δείξει ότι η γενική εκθετική ανάπτυξη έχει διατηρηθεί για δύο ή τρεις αιώνες . Ο νόμος άρα αν και σε αυτό το στάδιο είναι απλά εμπειρικός, έχει μια κατάσταση άμεσα πιο σημαντική από τη συνηθισμένη βραχυπρόθεσμη οικονομική χρονοσειρά. Αυτό οδηγεί κάποιον σε μια δυνατή υποψία ότι ο νόμος είναι περισσότερο από εμπειρικός - και ότι με κατάλληλους ορισμούς των δεικτών που μεγαλώνουν εκθετικά, κάποιος θα μπορούσε να δείξει, όπως θα δούμε αργότερα, ότι υπάρχει μια λογική θεωρητική βάση για τέτοιο νόμο.

Ένα δεύτερο σημαντικό χαρακτηριστικό της ανάπτυξης της επιστήμης είναι ότι είναι εκπληκτικά ραγδαία όπως και να τη μετρήσεις. Μία εκθετική ανάπτυξη είναι καλύτερο να χαρακτηρίζεται με το να δηλώνεις το χρόνο που χρειάζεται για να διπλασιαστεί σε μέγεθος ή για μια δεκαπλάσια αύξηση.*(Είναι αρκετά εύκολο να μετατρέψεις από το ένα στο άλλο αναφέροντας, σαν μια χονδρική προσέγγιση ότι 10 περίοδοι διπλασιασμού αντιστοιχούν σε ένα παράγοντα του 1024 ή σε τρεις περίπου περιόδους δεκαπλασιασμού). Τώρα ,εξαρτάται από τι κάποιος μετράει και πως, το ακατέργαστο μέγεθος της επιστήμης στο εργατικό δυναμικό ή τα δημοσιεύματα που τείνουν να διπλασιαστούν μέσα σε μία περίοδο δέκα με δεκαπέντε χρόνων. Η δεκάχρονη περίοδος που προβάλλει από εκείνες τις πρόχειρες μετρήσεις που δεν ξεχωρίζουν χαμηλού επιπέδου δουλειά από υψηλή αλλά υιοθετούν ένα βασικό, ελάχιστο ορισμό της επιστήμης. Τα αποτελέσματα της δεκαπεντάχρονης πείρας όταν κάποιος είναι περισσότερο επιλεκτικός, μετρώντας μόνο μερικούς περισσότερο αυστηρούς ορισμούς της δημοσιευόμενης επιστημονικής δουλειάς και εκείνων που την παράγουν. Αν αυτή η αυστηρότητα αυξηθεί τόσο που μόνο η επιστημονική δουλειά πολύ υψηλής ποιότητας μετριέται, τότε η περίοδος διπλασιασμού θα σχεδιαστεί έτσι ώστε να προσεγγίζει περίπου 20 χρόνια.

Η ακόλουθη λίστα δείχνει τη σειρά των μεγεθών μιας ταξινόμησης από μετρήσιμους και υπολογίσιμους χρόνους διπλασιασμού και δείχνει πόσο απότομα η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας έχει ξεπεραστεί από εκείνή του μεγέθους του πληθυσμού και των μη επιστημονικών ινστιτούτων μας.

100 χρόνια

Είσοδοι στα λεξικά της εθνικής βιογραφίας

50 χρόνια

Εργατική δύναμη

Πληθυσμός

Νούμερο Πανεπιστημίων

20 χρόνια

Ακαθάριστο εθνικό προϊόν

Σημαντικές ανακαλύψεις

Σημαντικοί φυσικοί

Αριθμός χημικών στοιχείων γίνονται γνωστά

Ακρίβεια των οργάνων

Κολέγια Υποψήφιοι/1000 πληθυσμός

15 χρόνια

Β.Α.,Β.Sc.

Επιστημονικά περιοδικά

Συνολικός αριθμός μελών των επιστημονικών ινστιτούτων

Αριθμός χημικών ενώσεων γνωστές

Αριθμός επιστημονικών συνοψίσεων σε όλα τα πεδία

10 χρόνια

Αριθμός αστεροειδών γίνονται γνωστά

Φιλολογία στην θεωρία των αιτιών

Φιλολογία στην αντιευκλείδια γεωμετρία

Φιλολογία στις ακτίνες Χ

Φιλολογία στην ψυχολογία με πειράματα

Αριθμός από τηλέφωνα στις Η.Π.Α.

Αριθμός από μηχανικούς στις Η.Π.Α.

Ταχύτητα στην μεταφορά

Ώρες Κιλοβάτ στην ηλεκτρισμό

5 χρόνια

Αριθμός υπερατλαντικών τηλεφωνημάτων

Μαγνητική διαπερατότητα του σιδήρου

1 & ½ χρόνια

Εκατομμύρια ηλεκτρονικά βολτ για επιταχυντές

Φέρνοντας στο μυαλό την μακριά περίοδο ισχύος της εκθετικής ανάπτυξης, μας επιτρέπει να σημειώσουμε ότι ένας δεκαπενταετής χρόνος διπλασιασμού που εκτείνεται πάνω από 3 αιώνες ανάπτυξης ανταποκρίνεται σε μία αύξηση των είκοσι δυνάμεων των δύο ή ένα συντελεστή του ενός εκατομμυρίου περίπου. Έτσι σε ένα διάστημα από το 1660 μέχρι τις σημερινές ημέρες τέτοιοι δείκτες του μεγέθους της επιστήμης θα έπρεπε να έχουν αυξηθεί από την τάξη του ενός εκατομμυρίου. Για να προβάλλουμε την πιο βάσιμη εξήγηση των επιστημονικών και βιομηχανικών επαναστάσεων είναι το να θεωρήσουμε ότι αυτό είναι πραγματικά ότι έχει συμβεί.

Ακριβώς μετά το 1660 οι πρώτες εθνικές επιστημονικές κοινωνίες στην μοντέρνα παράδοση θεμελιώθηκαν. Καθιερώθηκαν τα πρώτα επιστημονικά περιοδικά και οι επιστήμονες ξεκίνησαν να γράφουν επιστημονικά έγγραφα αντί των βιβλίων που μέχρι τότε ήταν οι μόνοι τους διέξοδοι. Έχουμε τώρα μία παγκόσμια λίστα περίπου 50.000 επιστημονικών περιοδικών (σχήμα 1) από τα οποία τα 30.000 ακόμα εκδίδονται. Αυτά έχουν παράγει ένα παγκόσμιο σύνολο περίπου 6.000.000 επιστημονικών χαρτιών (σχήμα 2) και μία αύξηση κατά προσέγγιση λίγο λιγότερο από μισό εκατομμύριο το χρόνο. Σε γενικές γραμμές το ίδιο απευθύνεται στο επιστημονικό εργατικό δυναμικό. Αντιθέτως στη μέση του 17ου αιώνα υπήρχαν μόνο μερικοί επιστήμονες - μερικοί που μπορούσαν να μετρηθούν και να ονομαστούν - υπάρχει τώρα μόνο στις Η.Π.Α. ένας πληθυσμός της τάξης του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων με επιστημονικά και τεχνολογικά πτυχία (σχήμα 3). Το πιο σπουδαίο είναι, ο ίδιος εκθετικός νόμος υπολογίζει αρκετά καλά για όλο το χρόνο ενδιάμεσα. Το τωρινό εκατομμύριο έφθασε μέσα από τα ενδιάμεσα σταδία των 100.000 το 1900, 10.000 το 1850, και 1000 το 1800. Από την άποψη του μεγέθους μόνο, η μετάβαση από την Μικρή Επιστήμη στην Μεγάλη Επιστήμη έγινε σταθερή - ή τουλάχιστον έχει μόνο μηδαμινές περιοδικές διακυμάνσεις όμοια με εκείνων των χρηματιστηριακών αξιών - και αυτό έχει ακολουθήσει το νόμο της εκθετικής ανάπτυξης με τις αναλογίες του όπως έχουν προηγουμένως καθοριστεί.

Σχήμα 1. Συνολικός αριθμός επιστημονικών περιοδικών και δημοσιευμάτων που έχουν βρεθεί σαν συνάρτηση του χρόνου.

Σχήμα 2. Αθροιστικοί αριθμοί από δημοσιεύσεις σε διάφορους τομείς της επιστήμης από το ξεκίνημα των δημοσιεύσεων μέχρι τη δοσμένη ημερομηνία

Σχήμα 3. Ανάπτυξη του επιστημονικού δυναμικού και του γενικού πληθυσμού στις Η.Π.Α.

(Φαίνεται από το σχήμα ότι όσο περισσότερο είναι καταρτισμένο το ανθρώπινο δυναμικό τόσο μεγαλύτερος είναι ο ρυθμός ανάπτυξης. Μπορεί να σημειωθεί επίσης ότι υπάρχει μια τάση των καμπύλων προς μια ανώτατη τιμή που τις παραλληλίζει με τη καμπύλη του πληθυσμού).

Έτσι το σταθερό διπλασίασμα περίπου κάθε 15 χρόνια μας έχει φέρει στην σημερινή επιστημονική εποχή, έχει παράγει την ιδιαίτερη αμεσότητα που μας δίνει τη δυνατότητα να πούμε ότι πιο πολύ η επιστήμη είναι τρέχουσα και τόσο περισσότεροι από αυτούς που την ασκούν είναι ζωντανοί. Αν ξεκινήσουμε με τον νόμο ότι ο αριθμός των ζωντανών επιστημόνων διπλασιάζεται μέσα σε ,ας πούμε δεκαπέντε χρόνια, τότε μέσα σε κάθε διάστημα δεκαπέντε χρόνων θα έρθουμε στο να είναι τόσοι οι επιστήμονες ξανά όσοι είχαν προηγηθεί ολόκληρο το παρελθόν. Αλλά από λεπτό σε λεπτό θα συνυπάρχει ένα σώμα επιστημόνων που θα παράγεται σε όχι πάνω από δεκαπέντε χρόνια αλλά πάνω από ένα διάστημα πιο κοντά στα σαράντα πέντε χρόνια, που χωρίζουν μέσο διάστημα της άφιξης στο ερευνητικό μέτωπο από την ημερομηνία της αποχώρησης από την ενεργή επιστημονική δουλειά. Έτσι για κάθε ένα άνθρωπο που γεννήθηκε πριν μια τέτοια περίοδο σαράντα πέντε χρόνων έχουμε τώρα μια γέννηση στην πρώτη περίοδο διπλασιασμού, δύο στη δεύτερη και τέσσερις στην τρίτη. Υπάρχουν ακόμη περίπου εφτά επιστήμονες ζωντανοί για κάθε οκτώ που ποτέ υπήρξαν ένα κλάσμα του 87 και μισό τοις εκατό. Ας το ονομάσουμε αυτό ένα συντελεστή της αμεσότητας. Κάποιος μπορεί να υπολογίσει αυτό ακριβώς με το να χρησιμοποιήσει ασφαλιστικούς πίνακες θνησιμότητας, αλλά στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα δεν είναι τόσο μεταβαλλόμενο από αυτό εξαιτίας της περιόδου διπλασιασμού της επιστήμης είναι μικρότερη από το μέσο όρο της εργατικής ζωής του επιστήμονα.

Για μια περίοδο διπλασιασμού των δέκα χρόνων ο ανταποκρινόμενος συντελεστής της αμεσότητας είναι περίπου 96 τοις εκατό, για το χρόνο διπλασιασμού των είκοσι χρόνων είναι περίπου 81 τοις εκατό. Έτσι ακόμη αν κάποιος παραδεχτεί μόνο τη γενική φόρμα της λειτουργίας της ανάπτυξης και τη σειρά του μεγέθους του συνεχή χρόνου της, αυτοί εξηγούν το αίσθημα ότι οι περισσότεροι από τους μεγάλους επιστήμονες είναι ακόμη με μας, και ότι το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής δουλειάς έχει παραχθεί εντός της ζωντανής μνήμης εντός της διάρκειας της σημερινής γενιάς των επιστημόνων. Ακόμη περισσότερο κάποιος μπορεί να δώσει έμφαση στην αρχή με το να τονίζει ότι κάποια στιγμή μεταξύ της επόμενης δεκαετίας, και μιας ακόμα θα παράγουμε τόση επιστημονική δουλειά όση αυτή που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα. Αυτό που είπαμε μέχρι τώρα είναι διαδεδομένο και καλά συμφωνημένο από αυτούς που ασχολούνται με την επιστήμη για διασκέδαση ή για υψηλή πολιτική.

Θα ήθελα να επεκτείνω αυτά τα αποτελέσματα, εντούτοις, κατά δύο τρόπους θα μπορούσε να προτείνει κανείς ότι αυτή η αντίληψη χρειάζεται αναθεώρηση. Κατά πρώτον, μιλώντας με όρους ενός συντελεστή αμεσότητας θα μπορούσε να παραπλανηθεί . Ας συγκρίνουμε τους αριθμούς που έχουν μόλις βρεθεί με τους συμπερασματικούς αριθμούς για τον πληθυσμό του κόσμου.

Στην αρχή της χριστιανικής περιόδου η ανθρωπινή φυλή αριθμούσε περίπου 250 εκατομμύρια, μεγάλωσε σιγά και ακανόνιστα, διαφορετικά σε διαφορετικά μέρη και σε διαφορετικό χρόνο, και έφτασε έναν αριθμό 550 εκατομμυρίων μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα. Έχει αναπτυχθεί, με ένα αφάνταστο αυξανόμενο ρυθμό, έτσι που σήμερα να υπάρχουν 3.000 εκατομμύρια άνθρωποι και φαίνεται σαν να πρόκειται το νούμερο να διπλασιαστεί κάθε 40 με 50 χρόνια. Αν λογαριάζουμε περίπου 20 χρόνια για μια γένια θα πρέπει να’ ναι τουλάχιστον 60.000 εκατομμύρια ανθρώπων, και έτσι μόνο περίπου 5% από εκείνους που έχουν ζήσει από την αρχή της περιόδου μας είναι ζωντανοί τώρα. Αν λογαριάσουμε όλους αυτούς που ζήσανε πριν από την εποχή του Χριστού, το κλάσμα θα ’ναι μικρότερο. Αν μετρήσουμε μόνο εκείνους που έχουν ζήσει από την μέση του 17 αιώνα θα είναι λίγο περισσότερο από 10%. Λαμβάνοντας υπόψη μας ότι η αλλαγή θνησιμότητας και η ηλικία της τεκνοποιίας δεν θα, αισθάνομαι, μεταβάλλουν αντικειμενικά το ποιοτικό αποτέλεσμα όπου ο ανθρωπινός πληθυσμός είναι μακριά από την αμεσότητα με την έννοια που είναι η επιστήμη.Ακόμη, και αν δεχτούμε τις σκοτεινές προγνώσεις εκείνων που μιλούν για τα ομολογουμένως σοβαρά προβλήματα της πληθυσμιακής έκρηξης, θα έπαιρνε φανερά περίπου μισό αιώνα- αρκετό χρόνο μετά το έτος 2.000,- πριν να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το 50% από όλα τα ανθρωπινά όντα που έχουν ζήσει θα ήταν προς το παρόν ζωντανοί. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που έχουν ποτέ ζήσει είναι νεκροί, και υπό μια έννοια αυτό θα συνεχιστεί να είναι έτσι, θα παραμείνουν νεκροί .Κάποιος θα μπορούσε να συμπεράνει από το ρυθμό της ανάπτυξης των εισόδων στα μεγάλα λεξικά των εθνικών βιογραφιών δείχνει μια σωστά συνεχή σχέση προς τον πληθυσμό σε διαφορές ημερομηνίες που τα περισσότερα από τα μεγάλα ή αξιόλογα πρόσωπα του κόσμου είναι νέκρα. Γι αυτό η ιστορία είναι ένα θέμα αρκετά διαφορετικό από την ιστορία της επιστήμης. Υπάρχει αρκετά περισσότερο παρελθόν να ζήσεις μέσα, αν συζητήσεις πολιτικά και πολέμους παρά αν συζητήσεις επιστήμη.

Η αμεσότητα της επιστήμης χρειάζεται μια σύγκριση αυτού του είδους πριν κάποιος μπορέσει να συνειδητοποιήσει ότι υπονοεί μια έκρηξη της επιστήμης φαινομενικά μικρότερη από αυτή του πληθυσμού και πράγματι μικρότερη από όλες τις άλλες εκρήξεις της μη επιστημονικής ανθρωπινής ανάπτυξης. Μιλώντας στο περίπου κάθε διπλασιασμός του πληθυσμού έχει παράγει το λιγότερο τρεις διπλασιασμούς του αριθμού των επιστημόνων, έτσι, ώστε το νούμερο των επιστημόνων είναι 8 φορές αυτό που ήταν και το νούμερο των επιστημόνων για κάθε εκατομμύριο πληθυσμού έχει πολλαπλασιαστεί με το 4. Από την αρχή, η ανάπτυξη της ανθρωπότητας με την επιστήμη έχει έτσι αναπτυχθεί πολύ περισσότερο ραγδαίως από ότι ο πληθυσμός.

Μια δεύτερη διευκρίνηση, ύψιστης σπουδαιότητας θα πρέπει να γίνει σε σχέση με την αμεσότητα και την ανάπτυξη της μοντέρνας επιστήμης. Έχουμε κιόλας δείξει ότι το 80 με το 90 %της πέρασης της μοντέρνας επιστήμης είναι το απευθείας αποτέλεσμα μιας αντιπροσωπευτικής ανάπτυξης που έχει μείνει σταθερή και συνεπής για αρκετό χρόνο. Προκύπτει ότι το αποτέλεσμα, αληθινό τώρα, πρέπει να ήταν αληθινό διαχρονικά και στο παρελθόν πίσω στο 18ο αιώνα και ίσως ακόμη πιο πίσω στα τέλη του 17ου αιώνα. Στο 1900, στο 1800 και ίσως και στο 1700 κάποιος θα μπορούσε να κοιτάξει πίσω και να πει ότι οι περισσότεροι από τους επιστήμονες που υπήρξαν ποτέ είναι ζωντανοί τώρα και τα περισσότερα από ότι ήταν γνωστοί έχουν καθοριστεί μέσα στην ζωντανή μνήμη. Με αυτή την προοπτική αν και έκπληκτη θα μπορούσαμε να δούμε ότι ο επιστημονικός κόσμος δεν είναι διαφορετικός τώρα από ότι ήταν συνεχώς από το 17ο αιώνα. Η επιστήμη ήταν πάντοτε εκθετική σε σχέση με τον πληθυσμό, πάντοτε στην άκρη διαχυτικής επανάστασης. Οι επιστήμονες έχουν πάντοτε αισθανθεί τους εαυτούς τους να ναι άπλυτοι σε μια θάλασσα επιστημονικής φιλολογίας που αυξάνει σε κάθε δεκαετία όσο τις προηγούμενες φορές.

Δεν είναι δύσκολο να βρεις μια καλή ιστορική πηγή γι αυτό το αίσθημα σε όλες τις εποχές. Τον 19 αιώνα είχαμε τον Charles Babbage στην Αγγλία και τον Nathaniel Bowditch στις ΗΠΑ πίκρα θρηνώντας για την έλλειψη της αναγνώρισης της νέας επιστημονικής περιόδου που είχε μόλις ξεσπάσει επάνω τους. Στο 18ο αιώνα υπήρχαν οι πρώτες μυστικές κινήσεις προς την κατεύθυνση σπουδαίων δημοσιευμάτων και αφαιρέσεων σε μια ματαία προσπάθεια να σταματήσουν ή τουλάχιστον να αιτιολογήσουν το εξεγερτικό ρεύμα των δημοσιευμάτων είναι ο Sir Humphrey Davy, που η συνήθεια του είναι να πετάει τα βιβλία μακριά αφού τα διάβαζε, με το δεδομένο ότι κανένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε ποτέ να έχει την ώρα ή την περίσταση να διαβάσει το ίδιο πράγμα 2 φορές. Ακόμη και στο 17ο αιώνα δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο υποκινούμενος σκοπός του Philosophical Transactions of the Royal Society και του Journal des Scavans δεν ήταν το δημοσίευμα των νέων επιστημονικών περιοδικών τόσο πολύ όσο η παρακολούθηση και η αφομοίωση των λογικών δημοσιευμάτων και γραμμάτων που τώρα ήταν τόσα πολλά για κάποιο άνθρωπο να τα βγάλει πέρα στο καθημερινό διάβασμα και αντίστοιχα.

Η αρχή σε περισσότερο από το 80% να είναι σύγχρονος και σαφώς επαρκής να πετάξει έξω οποιαδήποτε απλοϊκή ιδέα ότι η απότομη αλλαγή στη κλίμακα μας έχει οδηγήσει από την μικρή Επιστήμη στη Μεγάλη Επιστήμη. Αν είμαστε σε θέση να διακρίνουμε την τωρινή φάση σαν κάτι νέο, κάτι διαφορετικό από την αντίληψη της μπουμπουκιασμένης επιστήμης που ήταν κοινή στους Maxwell, του Franklin, και του Νewton, τότε δεν θα μπορούσαμε να εφησυχαστούμε στον ρυθμό της ανάπτυξης μόνο. Μια επιστήμη που έχει εξελιχθεί σταθερά περισσότερο από 5 φορές το μέγεθος της, σε περισσότερα από 250 χρόνια δε μας ανησυχεί να ανέβει ακόμα μια τάξη μεγέθους όπως έχουμε σαν εμπειρία τις τελευταίες δεκαετίες του αιώνα μας.

Σαν μια άποψη κάποιος θα μπορούσε να σημειώσει ότι η συχνότητα αυτού του φαινόμενου της αμεσότητας είναι τυπικό των τόσο άλλων συχνοτήτων στην επιστήμη που το κάνει να είναι γεμάτο σημασία και χρήσιμο να συνεχίσουμε την ιστορία της επιστήμης ακόμη και αν τα περισσότερα από το παρελθόν μας είναι ζωντανό. Τι πρέπει να κάνουμε στις ανθρωπιστικές και επιστημονικές αναλύσεις της επιστήμης είναι να ψάξουμε τέτοιες συχνότητες της επιστημονικής μεθόδου της δημοσίας αντίδρασης και την χρησιμοποίηση των μαθηματικών μοντέλων ή ευφορικό (euphoric) υλικό ή τους βασικούς κανόνες του εργατικού δυναμικού και του κίνητρου και εφαρμόζει σ’ αυτούς την κριτική και κατανόηση αυτής επιστήμης που φαίνεται τόσο βασικά μοντέρνα και έξω από κάθε σχέση με τον Αρχιμήδη, ή τον Γαλιλαίο ή τον Boyle ή Benjamin Franklin. Αν τιμήσουμε έναν Boyle για το νόμο του , ή έναν Plank για την σταθερά του, αυτοί είναι σε μεγάλο βαθμό τυχαίοι ήρωες για θαυμασμό περισσότερο σημαντικό σε μας από τα ονόματα εκείνων που έχουν βάλει μια πλάκα στην αθανασία είναι αυτοί που έχουν κάνει κατά τρόπο που αξιοσημείωτα εικονογραφεί την διαχρονικότητα και ο φαινομενικά αιώνιος τρόπος με τον οποίο αυτά τα πράγματα συνεχίζονται. Ας πάρουμε ένα πρόωρο παράδειγμα όπως ο Γαλιλαίος, φαίνεται σε όλη του την ιστορική προοπτική, είναι με πολλούς τρόπους περισσότερο αποτελεσματικούς από το να διαλέξουν ένα πρόσφατο παράδειγμα τέτοιο όπως ο Oppenheimer, αν και ο Γαλιλαίος δεν μπορεί να μας πει τίποτα από το περιεχόμενο της μοντέρνας ατομικής φυσικής όπως μπορεί να πει ο Oppenheimer.

Για να γυρίσουμε στο κύριο σημείο μας αν η καθαρή ανάπτυξη της επιστήμης σε αυτή την αντιπροσωπευτική ανάβαση είναι όχι η επιτρεπόμενη σαν μία εξήγηση για την εξήγηση για τη μετάβαση από τη μικρή επιστήμη στη μεγάλη επιστήμη, φεύγουμε με μία αμηχανία. Για να δραπετεύσει από αυτό κάποιος θα μπορούσε να παρασυρθεί κατ’ αρχήν να αρνηθεί ότι υπήρχε οποιαδήποτε τέτοια ριζική μεταμόρφωση αυτή της κατάστασης της επιστήμης. Αυτό κατηγορηματικά διαψεύδεται από το γεγονός ότι μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχαμε ανησυχήσει για τα ερωτήματα του επιστημονικού εργατικού δυναμικού και της φιλολογίας, τα έξοδα της κυβέρνησης, τη στρατιωτική δύναμη κατά κάποιο τρόπο που φαινόταν αρκετά διαφορετική όχι απλώς προς την κλίμακα, αλλά απ’ όλα που συνέβηκαν πριν.

Ακόμη, αν κάποιος παραδεχθεί τα νέα πράγματα που συμβαίνουν και ότι η μεγάλη επιστήμη όχι απλώς διαφέρει στην κλίμακα από τη μικρή επιστήμη, κάποιος θα μπορούσε ακόμα να υποστηρίξει ότι ήταν οι κατακλυσμικές αλλαγές που συνδέονται με το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που μας εισήγαν σε μια νέα εποχή και παρουσιάστηκαν όλες οι σημαντικές αλλαγές. Αρκετά απρόσμενα κάποιος θα μπορεί να δείξει από τις στατιστικές σπουδές που έχουμε χρησιμοποιήσει για να μετράμε την καθαρή ανάπτυξη ότι η επιρροή του πολέμου στο επιστημονικό εργατικό δυναμικό και τη φιλολογία φαίνεται μόνο να έχει την παραγωγή των προσωρινών ανησυχιών που εντείνονται από τη διάρκειά τους.

Για αυτό το διάστημα δεν είναι πιθανό να χρησιμοποιούν δείκτες, που κάποιος θα μπορούσε να τους χρησιμοποιήσει πριν ή μετά, το ανθρώπινο εργατικό δυναμικό θα μπορούσε να είναι σε μια στρατιωτική υπηρεσία, τα δημοσιεύματα θα μπορούσαν να καταπνίγουν τη μυστικότητα. Ακόμη εμφανίζεται ότι η αντιπροσωπευτική ανάπτυξη μετά τον πόλεμο είναι το ίδιο με πριν. (Σχήμα 4)Αυτό είναι ένα δυνατό αποτέλεσμα που δείχνει ότι το ποσοστό αυξάνει ετησίως το ίδιο πριν και μετά από τον πόλεμο και συνήθως αν υπάρχει κάποια σταθερότητα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα επιστημονικά έγγραφα γεννούν νέα επιστημονικά έγγραφα και οι ερευνητές προκαλούν νέες τάξεις ερευνητών, δεν θα μπορούσε να υπάρχει κανένα μεγαλύτερο χάσιμο ή κέρδος στην επιστήμη κατά τη διάρκεια του πολέμου. Με την εξαίρεση μόνο της πλευρικής μετατόπισης της καμπύλης που οφείλεται στο μυστικό χάσιμο, η επιστήμη είναι ακόμη εκεί που θα πρέπει να ήταν, μιλώντας στατιστικά, και μεγαλώνει με την ιδία αναλογία σαν να μην υπήρχε πόλεμος. Η σειρά των γεγονότων θα μπορούσε να ήταν διαφορετική, οι πολιτικές συνέπειες ίσως χονδροειδώς έτσι, αλλά υπάρχει κάποια αιτία για να πάρει μία μοιρολατρική γραμμή που ήταν στη φύση των πραγμάτων επιταχυντής επιστημονικών εργαστηρίων για να μεγαλώσει τόσο πολύ όσο το Brookhaven και πυραυλικές εγκαταστάσεις τόσο μεγάλες όσο του ακρωτηριού Canaveral, και έτσι δεν θα υπήρχε Manhatan Project, θα μπορούσε να υπήρχε ακόμη ένας Sputnik. Ο πόλεμος διαγράφεται σαν ένα τεράστιο μακρινό ταχυδρομείο που στέκεται στην πλευρά ενός ίσιου δρόμου μιας εκθετικής ανάπτυξης.

Σχήμα 4. Συνολικός αριθμός δημοσιευμάτων στη φυσική που εκδόθηκαν από τη 1η Ιανουαρίου του 1900

Αν τότε έπρεπε να αναλύσουμε τις ιδιομορφίες της μεγάλης επιστήμης πρέπει να ψάξουμε για οτιδήποτε υπάρχει που δεν είναι άλλο από τη σταθερή χέρι με χέρι ανάβαση της επιστήμης δια μέσου αλλεπάλληλων τάξεων του μεγέθους. Υπάρχουν, προτείνω, δύο διαφορετικοί τύποι γενικών στατιστικών φαινομένων της επιστήμης στο μεγαλείο της. Από τη μία μεριά αν και έχουμε την ολική εικόνα μιας σταθερής εκθετικής ανάπτυξης μ’ αυτήν την καταπληκτική μικρού χρόνου συνέχεια των περίπου δεκαπέντε χρόνων, όχι ότι όλα τα πράγματα μεγαλώνουν με αυτή την αναλογία, μερικά είναι γρηγορότερα άλλα αργότερα, αν και όλα αυτά βαδίζουν έξω απ’ την ανάπτυξη του πληθυσμού. Από την άλλη μεριά έχουμε την πιθανότητα ότι ένας εκθετικός νόμος της ανάπτυξης θα μπορούσε να ξεκινήσει να καταρρέει.

Είναι πολύ πιθανό ότι η παράδοση για περισσότερο από 250 χρόνων αναπαράγει ένα είδος εφηβικού σταδίου κατά τη διάρκεια του οποίου κάθε μισό αιώνα η επιστήμη μεγαλώνει έξω από τη τάξη του μεγέθους, φοράει ένα νέο κουστούμι ρούχων και είναι έτοιμη να απλωθεί ξανά. Ίσως τώρα μια μετεφηβική ηρεμία έχει σημειωθεί και μια τέτοια πληθωρική ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί και είναι στο περίπου να σταματήσει στην προσκόλλησή της στο ενήλικο ανάστημα. Έτσι και αλλιώς πέντε τάξεις του μεγέθους είναι πολλές. Οι επιστήμονες και οι μηχανικοί είναι τώρα ένα ζευγάρι 100% της εργαστηριακής δύναμης των Η.Π.Α. και της ετήσιας ανάλωσης στην έρευνα και ανάπτυξη, είναι περίπου το ίδιο κλάσμα του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορούμε να ανεβούμε δύο τάξεις του μεγέθους όπως έχουμε ανεβεί τις τελευταίες πέντε. Αν το κάνουμε, θα έπρεπε να έχουμε δύο επιστήμονες για κάθε άνδρα, γυναίκα, παιδί και σκύλο στον πληθυσμό και θα ‘πρεπε να ξοδεύουμε σε αυτά τα διπλά από τα όσα λεφτά έχουμε. Η επιστημονική μέρα της κρίσεως είναι συνεπώς λιγότερο από ένα αιώνα απόσταση.

Σαν ένα τελευταίο σημείο, θα μεταχειριστώ ξεχωριστά το πρόβλημα της ανάπτυξης με ρυθμούς διαφορετικούς από εκείνους της βασικής εκθετικής ανάπτυξης. Θα θεωρήσουμε τέτοια ανάπτυξη σαν αργή αλλαγή στις στατιστικές κατανομές των δεικτών περισσότερο απ’ ότι θα ήταν ξεχωριστές αναλογίες της αύξησης. Έτσι, για παράδειγμα, αν ο αριθμός αυτών με PhD’s διπλασιαζόταν κάθε 15 χρόνια και ο αριθμός των καλών μόνο κάθε 20 χρόνια, το ποσοστό αυτών με PhD’s προς κάθε καλό φυσικό θα μπορούσε να διπλασιαστεί μόνο κάθε 60 χρόνια, μια αλλαγή τόσο αργή που θα μπορούσαμε να τη μετρήσουμε έξω από την επιστημονική έκρηξη. Θα δείξω ακόμη από τη στατιστική κατανομή ότι είναι λογικό πάνω σε θεωρητική βάση να πιστεύεται ότι ο χρόνος διπλασιασμού μιας μέτρησης θα μπορούσε να είναι ένα πολλαπλάσιο της περιόδου και κάποιου άλλου δείκτη. Αυτή η αντιμετώπιση, ωστόσο, απαιτεί μια πιο κοντινή ματιά σε αυτό που ακριβώς μετριέται και πρέπει να διαφέρει μέχρι να βρεθούν νέα αποτελέσματα από τη μελέτη της ακαθάριστης μορφής της εκθετικής ανάπτυξης.

Επιπλέον ο κανονικός νόμος της ανάπτυξης που έχουμε λάβει υπόψη ως εδώ περιγράφει στην πραγματικότητα μια πολύ αντικανονική κατάσταση των γεγονότων. Σ’ ένα πραγματικό κόσμο τα πράγματα δεν μεγαλώνουν και μεγαλώνουν μέχρι που να φθάσουν στο άπειρο. Σχετικά η εκθετική ανάπτυξη τελικά φθάνει κάποιο όριο στο οποίο η διαδικασία πρέπει να ελαττωθεί και να σταματήσει πριν φθάσει τον παραλογισμό. Αυτή η περισσότερο ρεαλιστική λειτουργία είναι ακόμα πολύ γνωστή σαν τη λογιστική καμπύλη και υπάρχει σε αρκετές λεπτές διαφορετικές μαθηματικές φόρμες. Ακόμη σε αυτό το στάδιο της άγνοιας της επιστήμης στην ανάλυση δεν είμαστε ιδιαιτέρως ανήσυχοι με τα λεπτομερή μαθηματικά η τυπική διατύπωση των μετρήσεων. Για την πρώτη προσέγγιση (ή για περισσότερη ακρίβεια τη μηδενική τάξη προσέγγισης) αφήστε το να φθάσει να εξετάσει τη γενική τάση της ανάπτυξης.

Η λογιστική καμπύλη είναι περιορισμένη από το κατώτατο όριο - εκείνο είναι από τα πριν η αξία του δείκτη της ανάπτυξης συνήθως μηδέν - και από ένα ανώτατο όριο που είναι τελική ανάλυση της ανάπτυξης πέρα απ’ αυτό δεν θα μπορούσε να πάει στη συνηθισμένη μόδα(Σχήμα 5). Σ’ αυτό το τυπικό μοτίβο, η ανάπτυξη αρχίζει εκθετικά και διατηρεί αυτό το ρυθμό μέχρι ένα σημείο σχεδόν το μισό δρόμο από το κατώτατο όριο και το ανώτατο όριο που έχει μια κλίση. Μετά από αυτό, το βήμα της ανάπτυξης κλίνει έτσι ώστε η καμπύλη να συνεχίζει κατευθείαν στο ανώτατο όριο σε μία κατά κάποιο τρόπο συμμετρική ως ένα σημείο μ’ ένα τρόπο με τον οποίο σκαρφαλώνει απ’ το κατώτατο όριο στο μεσαίο σημείο. Αυτή η συμμετρία είναι μια ενδιαφέρουσα ιδιότητα: σπανίως στη φύση μπορεί κάποιος να βρει ασύμμετρη λογιστική καμπύλη που χρησιμοποιείται μία ακόμα παράμετρος για να τα περιγράψει. Η φύση εμφανίζεται να είναι οικονόμος με τις παραμέτρους της ανάπτυξης.

Εξαιτίας της συμμετρίας τόσο συχνά βρίσκουμε τις λογιστικές καμπύλες που περιγράφουν την ανάπτυξη των φυσικών οργανισμών και τον ανθρώπινων κατασκευών που μετράνε την επιστήμη ή μετράει το νούμερο των μυγών των φρούτων σε ένα μπουκάλι, το πλάτος της καμπύλης μπορεί εύκολα να καθοριστεί. Μαθηματικά, βέβαια η καμπύλη εκτείνεται στο άπειρο στις δύο κατευθύνσεις κατά μήκος του χρονικού άξονα. Για ευκολία μετράμε το πλάτος της μεσαίας περιοχής που κόβεται από την εφαπτομένη στο σημείο της ανάκαμψης, μια ποσότητα που ανταποκρίνεται στην απόσταση μεταξύ τεταρτημορίων στη συνήθη καμπύλη του λάθους ή ολοκληρώματός της. Αυτή η μεσαία περιοχή θα μπορούσε να δείχνει αναγκαία να εκταθεί στην άλλη πλευρά του κέντρου για μια απόσταση ίση στις περίπου τρεις από τις περιόδους διπλασιασμού της αντιπροσωπευτικής ανάπτυξης.

Σχήμα 5. Γενική μορφή της λογιστικής καμπύλης

Έτσι για παράδειγμα αν έχουμε ένα κοτσάνι φασολιάς που διπλασιάζεται στο ύψος κάθε μέρα, θα υπάρχει μια μεσαία περίοδος των έξι ημερών περίπου κατά τη διάρκειά τους το κοτσάνι θα αφήσει αυτή τη νεανική εκθετική ανάπτυξη και θα κατασταλάξει σε μία ενήλικη ζωή σταθερότητας στο μήκος (Σχήμα 6). Η μόνη ερώτηση είναι μία στις πόσες ελεύθερες και εκθετικές αναπτύξεις επιτρέπονται πριν η επιβραδυντική περίοδος αρχίσει για τα καλά. Για το κοτσάνι της φασολιάς η μέση περίοδος της ανάπτυξης συνέβηκε μόνο περίπου τέσσερις μέρες μετά την έναρξη της εξέλιξης, έτσι ώστε να υπάρχει εκτός από μια μέρα σχετικής ελεύθερης ανάπτυξης και το τελικό μήκος να πραγματοποιηθεί μετά από εφτά μέρες. Σημειωτέον ότι η ανάλυση δε συμπεριλάμβανε καμία γνώση για το ύψος της καμπύλης από τον κατώτερο όριο μέχρι το ανώτερο. Αλήθεια κάναμε μια έκθεση σχετικά με την ημερομηνία του μεσαίου σημείου - κατορθώθηκε μετά από τέσσερις μέρες ανάπτυξης - αλλά θα μπορούσε εξίσου καλά να έχει σημειωθεί ότι η εκθετική ανάπτυξη βραχύβια σε αυτή τη περίπτωση, εκτείνεται μόνο για την πρώτη μέρα και αυτό που θα μπορούσε να ακολουθήσει αυτούς τους τρεις ακόμη διπλασιασμούς ώστε να το φέρουν στο μεσαίο σημείο και άλλοι τρεις θα το φέρουν στο γέρασμα.

Σχήμα 6. Αύξηση του μήκους του κορμού μιας φασολιάς σαν συνάρτηση της ηλικίας της

Με όχι μεγαλύτερη υπόθεση από εκείνη που έχει γίνει από την προηγούμενη συνηθισμένη εκθετική ανάπτυξη με περίοδο διπλασιασμού της τάξης των δέκα με δεκαπέντε χρόνων θα έπρεπε να συμπεράνουμε, όπως έχουμε, ότι η ύπαρξη του ανωτάτου ορίου είναι εύλογη, αφού θα φτάσουμε διαφορετικά σε παράλογες συνθήκες στο τέλος του άλλου αιώνα. Δεδομένου την ύπαρξη ενός τέτοιου ορίου, θα ‘πρεπε να συμπεράνουμε ότι η εκθετική μας ανάπτυξη είναι απλώς η αρχή μιας λογιστικής καμπύλης σε άλλη αμφίεση. Επιπλέον, φαίνεται ότι όσο πιο γρήγορα κάποιος εισέρχεται τη μεσαία περιοχή δίπλα στην καμπή - αυτή η περίοδος της αποχώρησης από συνηθισμένες καταστάσεις της αντιπροσωπευτικής ανάπτυξης - ύστερα από άλλα 30 - 45 χρόνια θα παρέρχεται πριν από το ακριβές μέσο σημείο μεταξύ κατώτατου και ανώτατου ορίου που εκτείνεται. Μια ίση περίοδο μετά ταύτα, η καμπύλη θα έχει αποτελεσματικά φθάσει στα όριά της. Έτσι χωρίς παραπομπή στην τωρινή κατάσταση των υποθέσεων ή καμιάς εκτίμησης του πότε ακριβώς και πού, το ανώτατο όριο είναι να επιτευχθεί, είναι φανερό όταν πάνω σε μια περίοδο μιας ανθρώπινης γενιάς η επιστήμη θα υποφέρει το χαμό της παραδοσιακής εκθετικής ανάπτυξης και προσέγγισης στο κρίσιμο σημείο σημαδεύοντας το γεροντικό όριο.

Ωστόσο οι αναπτύξεις που ήταν αρκετά εκρηκτικές φαίνεται να απολαμβάνουν την ιδέα του να ισιώνονται. Πριν να φθάσουμε στο μεσαίο σημείο άρχισαν να στρίβουν και να περιστρέφονται όπως τα διαβολικά πνεύματα αλλάζοντας τα σχήματά τους και τους ορισμούς έτσι ώστε να μην εξολοθρεύονται εναντίον αυτού του τρομερού ορίου(Σχήμα 7). Ή σε λιγότερους ανθρωπομορφικούς όρους, το κυβερνητικό (cybernetic) φαινόμενο του κυνηγιού αρχίζει για τα καλά και η καμπύλη αρχίζει να ταλαντεύεται άγρια. Το προσφάτως αίσθημα σφιξίματος παράγει την τονωτική αντίδραση αλλά η αποκαθιστώμενη ανάπτυξη πρώτα προχωρεί τρελά περισσότερο απ’ ότι πρέπει και μετά βουτάει σε μεγαλύτερο βάθος από πριν. Αν η αντίδραση είναι επιτυχής η αξία της συνήθως φαίνεται να ψεύδεται μεταμορφώνοντας αυτό που μετριέται ώστε να χρειάζεται μία νέα αρχή στη ζωή και να ανηφορίζει με σθένος μέχρι επί τέλους να επέλθει ο χαμός του.

Σχήμα 7. Τρόποι με τους οποίους η λογιστική αύξηση μπορεί να επιδράσει στις ανώτερες συνθήκες.

Κάποιος επομένως βρίσκει δύο παραλλαγές της παραδοσιακής λογιστικής καμπύλης που είναι πιο συχνή από τον καθαρό S σχηματισμό της καμπύλης. Και στις δύο περιπτώσεις η διασπορά ξεκινά σε κάποιο χρόνο, κατά τη διάρκεια της καμπής ενδεχομένως τη στιγμή που οι στερήσεις της απώλειας της εκθετικής ανάπτυξης γίνονται ανυπόφορες. Αν μια ασήμαντη αλλαγή του ορισμού του πράγματος που μετριέται μπορεί να είναι τόση που επιτρέπεται ώστε να μετρήσουμε ένα νέο φαινόμενο με ίσους όρους με τους παλιούς ή νέα λογιστική καμπύλη που υψώνεται σαν φοίνικας στις στάχτες του παλιού ένα φαινόμενο πρώτα αναγνωρισμένο από το Holton και ευστόχως ονομάζεται από αυτόν κλιμάκωση (escalation). Εναλλακτικά αν οι αλλαγμένες καταστάσεις δεν παραδέχονται μια νέα εκθετική ανάπτυξη θα υπάρχουν άγριες διακυμάνσεις που θα συνεχίζονται μέχρι η στατιστική να γίνει τόσο κακώς καθορισμένη έτσι ώστε να μην μετριέται ή σε μερικές περιπτώσεις οι διακυμάνσεις να συγκλίνουν λογαριθμικά σ’ ένα σταθερό ανώτατο όριο. Κατά καιρούς ο θάνατος μπορεί ακόμα να παρακολουθεί αυτή την επίτευξη της ωριμότητας, έτσι που αντί ένα σταθερό ανώτατο όριο να υπάρχει μία σιγανή κλίση προς το μηδέν ή μια ξαφνική αλλαγή του ορισμού που το κάνει απίθανο να μετρήσει το δείκτη και τερματίζει την καμπύλη απότομα στη μέση του αέρα.

Οι λογιστικές καμπύλες σαν αυτές που έχουν γίνει πολύ γνωστές σ’ ένα νούμερο αναλύσεων των ιστορικών χρονοσειρών, ειδικά εκείνες που αφορούν την ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας. Η καθαρή καμπύλη είναι καλά διασαφηνισμένη στη γέννηση και στο θάνατο μιας σιδηροδρομικής απόστασης. Σε αυτή την περίπτωση το ανώτατο όριο που ακολουθείται από μια τελική πτώση έτσι όπως οι ράγες χαλάνε και οι γραμμές παύουν να λειτουργούν. Η γραμμή που ακολουθεί από τις κυνηγημένες διακυμάνσεις εμφανίζεται σε σχήματα για την παραγωγή τέτοιων τεχνολογικών ακατέργαστων υλικών όπως το κάρβουνο και τα μέταλλα (Σχήμα 8). Οι κλιμακωμένες καμπύλες είναι πιθανό οι πιο κοινές και μπορούμε να τις δούμε σ’ ένα αριθμό πανεπιστημίων. Τα χωριστά βήματα εδώ αντανακλούν ωραία τις διαφορετικές παραδόσεις των μεσαιωνικών πανεπιστημίων και των ιδρυμάτων της Αναγέννησης (Σχήμα 9).

Σχήμα 8. Λογιστική αύξηση της παραγωγής πρώτης ύλης που δείχνει ταλάντωση στο να φτάσει τις τελικές συνθήκες.

Σχήμα 9. Αριθμός των Πανεπιστημίων που ιδρύθηκαν στην Ευρώπη

Θα μπορούσαν να ξαναβρεθούν στο πρόσφατα οικείο γράφημα πρωτοπαρουσιάζοντας χιουμοριστικά από τον Fermi ώστε να δειχθούν οι δυνάμεις των επιταχυντών (Σχήμα 10). Γίνεται όλο και λιγότερο χιουμοριστικό καθώς συνεχίζει να προβλέπει πιστά όταν ακόμη άλλη μια σημαντική πρόοδος στη μέθοδο χρειάζεται για να παράγει άλλο ένα βήμα στην διερεύνηση. Ακόμη ξανά οι διερευνήσεις μπορούν να παρουσιαστούν σε μία καμπύλη που δείχνει το νούμερο των χημικών στοιχείων που είναι γνωστό σαν μία συνάρτηση της ημερομηνίας (Σχήμα 11). Παραλείποντας τα δέκα πρώτα που ήταν γνωστά στον προϊστορικό άνθρωπο έχουμε μια σταθερή εκθετική ανάπτυξη διπλασιάζοντας μια σκιά περισσότερο γρήγορα από κάθε είκοσι χρόνια οδηγούμενη από ένα μεσαίο σημείο περίπου στο 1807 που ο Sir Humphrey Davy είχε το αποκορύφωμά του, τότε ήταν η περίοδος της κάμψης όταν τα πρώτα 60 στοιχεία είχαν βρεθεί. Με το τέλος του 19ου αιώνα όπου νέες μέθοδοι φυσικής περισσότερο παρά χημικές οδήγησαν σε νέες τάξεις στοιχείων εκεί εμφανίσθηκε μια νέα δέσμη καμπυλών, τότε ένα σταμάτημα μέχρι οι μεγάλες μηχανές να επιτρέψουν στον άνθρωπο να δημιουργήσει την τελευταία φουρνιά των πολύ ασταθή και βραχύβιων trans-uranic στοιχείων.

Σχήμα 10. Ο ρυθμός ανάπτυξης της ενέργειας σε λειτουργία σε συγκεκριμένους επιταχυντές.

Από αυτό έχουμε οδηγηθεί να προτείνουμε ένα δεύτερο βασικό νόμο της ανάλυσης της επιστήμης. Όλοι προφανώς οι εκθετικοί νόμοι της ανάπτυξης πρέπει βασικά να είναι υπολογιστικοί και αυτό συνεπάγεται μία περίοδος κρίσης που εκτείνεται σε κάθε πλευρά της ημερομηνίας του μεσαίου σημείου για περίπου μια γενιά. Η έκβαση της μάχης στο σημείο χωρίς γυρισμό είναι η αναδιοργάνωση ή η άγρια διακύμανση ή ο θάνατος της μεταβλητής. Τώρα που ξέρουμε κάτι για την παθολογική μετά θάνατο ζωή, μιας λογιστικής καμπύλης, και ότι τέτοια πράγματα συμβαίνουν στην πράξη σε αρκετούς ειδικούς κλάδους της επιστήμης και της τεχνολογίας ας ξανανοίξουμε την ερώτηση της ανάπτυξης της καμπύλης της επιστήμης σαν σύνολο. Έχουμε δει ότι είχε μια συναρπαστική μακριά ζωή καθαρής εκθετικής ανάπτυξης και ότι κάποια φορά αυτό θα ξεκινήσει να καταρρέει και να οδηγηθεί από μια γενιά μακρινών διαστημάτων αυξανόμενων περιορισμών που μπορούν να τεντώσουν τους μύες για ένα άλμα είτε κατευθείαν στην κλιμάκωση ή κατευθείαν στην άγρια διακύμανση. Η λεπτομερής φύση αυτής της αλλαγής και κάθε ερμηνεία της πρέπει να εξαρτάται σε τι μετράμε και πως μεταφράζονται τέτοιοι δείκτες.

Σχήμα 11. Αριθμοί των γνωστών χημικών στοιχείων ως συνάρτηση του χρόνου.

Ακόμη χωρίς τέτοιο ορισμό και ανάλυση κάποιος μπορεί αμέσως να συμπεράνει διάφορα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας περιόδου. Σαφώς υπάρχει γρήγορα αυξημένο ενδιαφέρον πάνω σε εκείνα τα προβλήματα του εργατικού δυναμικού, της φιλολογίας και η ανάλωση αυτών απαιτεί λύση μέσω αναδιοργάνωσης.

Περισσότερο τέτοιες αλλαγές μολονότι είναι επιτυχημένες θα οδηγήσουν σε μια νέα κλιμάκωση της απότομης προσαρμογής και ανάπτυξης. Αλλαγές όχι αποτελεσματικές ή αρκετά ριζικές ώστε να προκαλέσουν τέτοια παρακλάδια που θα οδηγήσουν σε ένα κυνήγι που δημιουργεί άγριες διακυμάνσεις που ίσως θα εξομαλυνθούν στο τέλος.

Τέτοια ανάλυση φαίνεται να συνεπάγεται ότι η κατάσταση που ονομάζεται μεγάλη επιστήμη για την ακρίβεια σημειώνει την έναρξη εκείνων των νέων καταστάσεων που θα σπάσουν την παράδοση των αιώνων και δίνουν άνοδο σε νέες κλιμακώσεις, άγρια κυνηγητά, ξανά ορισμούς των βασικών μας όρων και όλων των άλλων φαινομένων που συσχετίζονται με το ανώτατο όριο, θα προτείνω σε κάποιο χρονικό διάστημα τα ακαθόριστα μέχρι τώρα αλλά ίσως κατά το 1940 ή το 1950 θα περάσουμε ανάμεσα στη μεσαία περίοδο στη γενική λογιστική ανάπτυξη της πολιτικής του σώματος της επιστήμης.

Έτσι αν και αναγνωρίζουμε από τις συζητήσεις μας μέχρι τώρα ότι ο κορεσμός είναι τελικά αναπόφευκτος, είναι πολύ προσεγγιστικά να πούμε πότε και σε ποιες περιπτώσεις θα ξεκινήσει ο κορεσμός. Τώρα υποστηρίζουμε ότι θα πρέπει να έχει κιόλας φτάσει. Θα μπορούσε να φαίνεται παράξενο να προταθεί αυτό όταν έχουμε χρησιμοποιήσει μόνο μερικά της εκατό του εργατικού δυναμικού και χρήματος της χώρας, αλλά στο επόμενο κεφάλαιο θα εμφανιστεί ότι αυτά τα μερικά της εκατό στην πραγματικότητα παριστάνουν μια προσέγγιση στον κορεσμό και μια εξάντληση των πόρων που στενά (μέσα σ’ ένα παράγοντα του δύο) τρίβουν τον πάτο ενός βαρελιού.

Εν πάση περιπτώσει η εμφάνιση των νέων φαινομένων στο μπλέξιμο της επιστήμης με την κοινωνία φαίνεται να δείχνει κάτι ριζικά διαφορετικά από το σταθερά αναπτυσσόμενο χαρακτηριστικό του συνολικού ιστορικού παρελθόντος. Η νέα εποχή δείχνει όλα τα οικεία συμπτώματα του κορεσμού. Αυτό, πρέπει να προσθέσω είναι μια συμβουλή ελπίδας παρά απόγνωσης. Ο κορεσμός σπάνια υπονοεί το θάνατο αλλά παρόλα αυτά έχουμε την αρχή νέων και συγκλονιστικών τακτικών για την επιστήμη, λειτουργώντας με αρκετά καινούριους βασικούς κανόνες.

Αυτό, παρόλα αυτά, είναι μια σοβαρή δουλειά για τη μεγάλη επιστήμη μεταφρασμένη έτσι ώστε να γίνει ένα δυσάρεστο σύντομο παρεμβαλλόμενο πρόγραμμα μεταξύ των παραδοσιακών αιώνων της μικρής επιστήμης και την επικείμενη περίοδο της ακολουθούμενης αλλαγής. Αν περιμένουμε να μιλήσουμε με επιστημονικό ύφος για την επιστήμη, και να σχεδιάσουμε συνεπώς, θα πρέπει να ονομάσουμε την επερχόμενη περίοδο Νέα Επιστήμη ή Μόνιμο Κορεσμό, αν δεν έχουμε τέτοιες ελπίδες, θα πρέπει να την ονομάσουμε γήρας.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ